Internet działa na wielu różnych typach serwerów. Wśród najczęstszych i najczęściej używanych do wymiany danych jest FTP. Jaka jest ich specyfika? Co znajduje się na serwerach FTP?
Możemy rozpatrywać to zagadnienie w kontekście badań:
Zacznijmy od pierwszego punktu.
Istota technologii FTP
FTP to po prostu File Transfer Protocol. Na podstawie nazwy serwerów FTP można założyć, że za ich pośrednictwem transfer plików powinien być zorganizowany w taki sposób, a praktycznie nic więcej. Jednak przesyłanie plików odbywa się również z wykorzystaniem dowolnych innych protokołów – w szczególności HTTP.
Jaka jest specyfika technologii FTP? Faktem jest, że ten standard jest przystosowany do przesyłania dużych plików. Takich jak np. utwory MP3, filmy, zdjęcia, dystrybucje oprogramowania. Z kolei inny powszechny protokół sieciowy - HTTP - jest zoptymalizowany głównie do przesyłania stosunkowo małych plików tekstowych (które są stronami internetowymi).
Organizacja wymiany danych w postaci głównie stron internetowych za pośrednictwem standardu FTP nie zawsze jest optymalna - zwłaszcza w przypadkach, gdy zakłada się, że duża liczba użytkowników powinna jednocześnie uzyskiwać do nich dostęp. Dlatego do organizowania dostępu do stron internetowych w Internecie często używany jest protokół HTTP.
Standardy HTTP i FTP nie powinny być postrzegane jako konkurencyjne. Uzupełniają się nawzajem. Można zauważyć, że FTP jest bardzo podobny do HTTP. W szczególności obie technologie są realizowane w oparciu o standard TCP/IP - główny, który służy do organizowania komunikacji między komputerami w Internecie.
Jak nawiązywane są połączenia FTP?
Technologia FTP zakłada, że dostęp do danych na komputerze serwera odbywa się, tak jak w przypadku każdego innego protokołu sieciowego, z wykorzystaniem adresu, który posiada każdy plik. Struktura odpowiednich współrzędnych na serwerach internetowych jest następująca: ftp.server.host.com/file.exe, gdzie ftp oznacza protokół, host.com to domena poziomu 2, serwer to domena poziomu 3 (jeśli jest używany), file.exe - określony plik (w tym przypadku jakaś aplikacja).
Korzystając z adresu przedstawionego w strukturze, o której wspomnieliśmy powyżej, użytkownik za pomocą oprogramowania klienckiego ma możliwość dostępu i pobierania plików znajdujących się na serwerach FTP. Protokół FTP umożliwia również pobieranie danych. Za chwilę przyjrzymy się, jak takie działania można zrealizować.
Zarządzanie danymi po stronie serwera odbywa się za pomocą specjalnych systemów operacyjnych. Za pomocą rozwiązań obecnych w strukturze systemu operacyjnego właściciel serwera może skonfigurować prawa dostępu do zasobów – w szczególności ustawić hasła i ograniczenia, których cechy rozważymy poniżej.
Praktyczne wykorzystanie protokołu FTP
Protokół FTP jest jednym z najwcześniejszych standardów komunikacji. Został opracowany w 1971 roku - znacznie wcześniej niż sam Internet. Biorąc pod uwagę fakt, że jego aktualność nie zanikła do tej pory, można sobie tylko wyobrazić, jak szerokie może być praktyczne zastosowanie odpowiedniego standardu.
Jednak ze względu na powszechność Internetu na całym świecie protokół FTP zyskał największe zapotrzebowanie w branży internetowej. Za pomocą rozpatrywanej normy możliwe jest:
- szybkie ładowanie wymaganych plików tworzących tablicę treści na serwery hostingowe;
- organizacja kanałów pobierania danych dla użytkowników (pobieranie w razie potrzeby).
Przesyłanie plików za pomocą protokołu FTP może odbywać się również w firmowych sieciach komputerowych. Pomimo faktu, że rozważana norma jest jedną z najwcześniejszych, w niektórych przypadkach nie ma konkurencyjnych alternatyw.
Serwerowa i kliencka część protokołu FTP
Technologia FTP polega na wykorzystaniu algorytmów, za pomocą których plik z dysku twardego jednego komputera (działającego jako serwer) jest przenoszony na nośnik inny komputer (który jest klientem). Odwrotna procedura jest również możliwa w przypadku korzystania z tych samych komputerów – w tym przypadku urządzenia zmieniają swoje „role”.
Przesyłanie plików przez FTP odbywa się za pomocą specjalnych poleceń i algorytmów. Ich praktyczne zastosowanie wymaga czasami instalacji na komputerach specjalistycznego oprogramowania. W szczególności w odniesieniu do serwera PC mogą to być rozwiązania wchodzące w skład struktury systemu operacyjnego zarządzającego plikami. Ponadto oprogramowanie odpowiedniego typu jest często instalowane osobno na komputerach „hostach”.
Komputer, do którego przesyłane są dane, wymaga oprogramowania klienckiego. Dostęp do plików znajdujących się na komputerze serwera może odbywać się za pomocą loginu i hasła lub bez nich. Uprawnienia użytkownika posiadającego odpowiednie informacje do autoryzacji mogą być również ograniczone w następujących aspektach:
- możliwość modyfikowania (usuwania, kopiowania, zmiany nazwy) plików znajdujących się na serwerze;
- dostęp do zasobów FTP z jednego lub drugiego adresu IP;
- szybkość pobierania (lub wysyłania) plików na serwer.
Programy klienckie do organizowania dostępu FTP mogą znacznie różnić się funkcjonalnością. Są więc rozwiązania najprostsze w strukturze i możliwościach - takie, które polegają na komunikacji między użytkownikiem a serwerem poprzez wprowadzanie specjalnych poleceń w konsoli. Wśród nich jest program ftp.exe, który jest preinstalowany w systemie Windows.
Istnieją programy wyposażone w interfejsy graficzne, dzięki którym można nie tylko przesyłać pliki, ale także zarządzać ich lokalizacją na serwerze, zmieniać nazwy.
W nowoczesnych systemach operacyjnych na komputery PC (Windows, Linux, MacOS), na urządzenia mobilne (Android, iOS) z reguły preinstalowany jest minimalny zestaw narzędzi programowych do pracy z protokołem FTP. Na przykład prawie zawsze użytkownicy komputerów i gadżetów mają możliwość pobierania plików z odpowiednich serwerów za pośrednictwem przeglądarki. Popularne menedżery plików (na przykład Total Commander) mogą być również używane jako klient FTP. W zasadzie nawet wbudowane narzędzia Windows – takie jak Explorer – pozwalają na przeprowadzenie podstawowych procedur związanych z wymianą plików przy użyciu omawianego standardu. Istnieją wyspecjalizowane rozwiązania przystosowane do pracy z protokołem FTP, na przykład gFTP lub SmartFTP.
Klasyfikacji oprogramowania klienckiego rozpatrywanego typu można dokonać na podstawie ich przypisania do kategorii online lub offline. Przykłady programów, które rozważaliśmy powyżej, są offline. Z kolei dopuszczalne jest również korzystanie z usług internetowych.
Więc co jest na serwerach FTP?
Przede wszystkim są to oczywiście akta. Najprawdopodobniej duży rozmiar - filmy, muzyka, dystrybucje oprogramowania. Jak zauważyliśmy powyżej, protokół FTP jest ogólnie bardziej wydajny w organizowaniu przesyłania plików odpowiedniego typu niż HTTP, który z kolei jest używany głównie podczas pracy ze stronami internetowymi będącymi dokumentami tekstowymi.
Serwery FTP zawierają część serwerową oprogramowania wymaganego do organizacji wymiany plików. Odpowiednie rozwiązania mogą być częścią systemu operacyjnego kontrolującego komputer serwera lub być instalowane jako oprogramowanie innej firmy.
Za pomocą oprogramowania serwerowego znajdującego się na serwerze FTP można również regulować zdalny dostęp - za pomocą haseł, a także określać warunki pracy użytkowników z plikami znajdującymi się na odpowiednim zasobie.
.
